YÖK Denklik Nedir? | Yurtdışı Diploma Denklik Süreci ve Başvuru Rehberi

Avukat Bilal ALYAR

YÖK Denklik Nedir? | Yurtdışı Diploma Denklik Süreci ve Başvuru Rehberi

Yurt dışında alınan yükseköğretim diplomalarının Türkiye’de geçerli sayılması için Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından onaylanması gerekir. Bu işleme denklik denir. Denklik, eğitimini yurt dışında tamamlayan bireylerin Türkiye'de akademik, mesleki ya da kamu alanlarında faaliyet gösterebilmeleri için olmazsa olmaz bir süreçtir.

Denklik Nedir?

Denklik, bir kişinin yurt dışında aldığı ön lisans, lisans veya yüksek lisans diplomasının, Türkiye’deki bir yükseköğretim programına eşdeğer olduğunun resmî olarak tespit edilmesidir. Bu işlem, Yükseköğretim Kurulu tarafından yapılır ve olumlu sonuçlanması durumunda kişiye “Denklik Belgesi” verilir.

📝 Kısaca: YÖK Denklik Belgesi, yurt dışındaki diploma ile Türkiye'de eğitim görmüş bir bireyin aynı haklara sahip olduğunu gösteren resmî bir belgedir.

Denklik Neden Gereklidir?

Yurtdışından mezun olan kişiler, Türkiye'de şu işlemleri yapabilmek için denklik belgesi almak zorundadır:

  • KPSS, ALES, TUS, DUS gibi sınavlara girmek

  • Kamuda memuriyet başvurusu yapmak

  • Akademik kariyere başlamak

  • Uzm. doktorluk, öğretmenlik, hukuk gibi ruhsata tabi meslekleri icra etmek

  • Bazı meslek dallarında özel sektörde çalışmak

🎯 Yani yurt dışı diplomanızla Türkiye'de resmen tanınmak ve mesleğinizi icra etmek istiyorsanız, önce denklik almanız şart.

Denklik Başvurusu Nasıl Yapılır?

Denklik başvurusu e-Devlet üzerinden yapılır. Başvurular, YÖK Denklik Birimi tarafından dijital sistem üzerinden alınır ve ardından gerekli belgeler fiziksel olarak YÖK'e gönderilir veya randevu ile elden teslim edilir.

📌 Denklik Başvuru Adımları:

  1. e-Devlet’e giriş yapın.

  2. “YÖK Denklik Başvuru Sistemi” sayfasına gidin.

  3. Gerekli bilgileri doldurarak dijital başvuru formunu oluşturun.

  4. İstenen belgeleri PDF olarak sisteme yükleyin.

  5. Dosyanız ön incelemeden geçerse, fiziki belgeleri teslim etmek üzere YÖK’ten randevu alın.

  6. Belgelerinizi elden veya kargo ile gönderin.

  7. Dosyanız Denklik Komisyonu tarafından incelenir ve karar verilir.

Denklik İçin Gerekli Belgeler (Genel)

  • Pasaport ve noter onaylı tercümesi

  • Mezun olunan okulun diploması (aslı ve noter onaylı tercümesi)

  • Transkript belgesi (aslı ve noter onaylı tercümesi)

  • Mezun olunan üniversitenin tanınırlığını gösterir belge

  • Eğitim süresini gösteren resmî belgeler

  • Mezun olunan bölümün ders içerikleri (gerektiğinde)

📎 Belgeler başvurduğunuz ülkeye ve üniversiteye göre değişebilir. YÖK, eksik ya da şüpheli belgeler varsa ek bilgi isteyebilir.

Hangi Ülkelerden Alınan Diplomalar Denklik Alabilir?

YÖK, bir üniversiteye denklik verip vermeyeceğini şu kriterlere göre değerlendirir:

  • Üniversite Tanınırlığı: Üniversitenin YÖK tarafından tanınıyor olması gerekir.

  • Program Niteliği: Alınan bölüm, Türkiye’deki benzer programlarla eşdeğer mi?

  • Eğitim Dili ve Süresi: Eğitim, yüz yüze mi? Kaç yıl sürdü? Program dili neydi?

  • Akreditasyon ve Sıralama: Üniversitenin dünya sıralamalarındaki yeri önemlidir. İlk 1000 dışında kalan bazı üniversitelere sınırlı denklik verilebilir.

  • ÖSYM Yerleştirmesi: Lise sonrası doğrudan yurt dışına geçiş yapanlar için Türkiye’deki YKS sıralaması dikkate alınabilir.

Denklik Verilmeyen Durumlar

Aşağıdaki durumlarda YÖK, denklik başvurusunu reddedebilir veya şartlı denklik verebilir:

  • Sahte veya kayıtsız diploma

  • Online veya açık öğretim formatında alınan eğitim

  • 2 yılın altında eğitim süresi

  • Staj veya uygulamalı eğitim eksikliği

  • Üniversitenin uluslararası tanınırlığının olmaması

Denklik Reddi ve İtiraz Süreci

YÖK, denklik başvurusunu reddedebilir. Ancak bu durumda başvuru sahibinin itiraz hakkı vardır.

🔁 İtiraz süreci:

  1. Ret kararı size resmî yazı ile bildirilir.

  2. 15 gün içinde itiraz dilekçesi vererek yeniden inceleme talep edebilirsiniz.

  3. Gerekirse yeni belge ve açıklamalarla başvurunuzu destekleyebilirsiniz.

  4. İtiraz reddedilirse İdare Mahkemesi’ne dava açma hakkınız doğar.

🛡️ Hukuki destekle, red kararına karşı güçlü bir savunma yapabilirsiniz.

En Çok Denklik Başvurusu Yapılan Bölümler

  • Tıp Fakültesi (doktorluk)

  • Diş Hekimliği

  • Hukuk Fakültesi

  • Mühendislik Fakülteleri

  • Eğitim Fakülteleri (Öğretmenlik)

  • Mimarlık

  • Eczacılık

⚠️ Tıp, diş hekimliği ve öğretmenlik gibi mesleklerde YÖK dışında Sağlık Bakanlığı veya Milli Eğitim Bakanlığı onayı da gerekebilir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Denklik ne kadar sürede çıkar?
Genellikle 2 ila 6 ay arasında sonuçlanır. Eksik belge ya da komisyon kararı gerektiren durumlarda bu süre uzayabilir.

Online üniversitelerden alınan diplomalar denklik alır mı?
Hayır. YÖK, çevrim içi (online) programlardan alınan diplomalara denklik vermez.

Türkiye’de tekrar sınava girmem gerekir mi?
Evet, bazı bölümlerde Seviye Tespit Sınavı (STS) gerekebilir. Özellikle tıp ve hukuk fakültelerinde.

Yurtdışında üniversite okumayı planlıyorum. Denklik garantisi alabilir miyim?
YÖK önceden garanti vermez. Ancak tanınan üniversitelerde ve yüz yüze eğitim almanız önerilir.

YÖK denklik ücretli mi?
Hayır, denklik başvurusu için YÖK herhangi bir ücret talep etmez. Ancak noter tercümeleri ve belgeler için masraf oluşabilir.

Neden Biz? – Denklik Sürecinde Hukuki Danışmanlık

Denklik başvuruları göründüğünden çok daha teknik ve karmaşık olabilir. İstanbul merkezli hukuk büromuz olarak, denklik işlemlerinizde danışmanlık, belge hazırlığı, itiraz dilekçeleri ve dava süreçlerinde profesyonel destek sunuyoruz.

  • Belgelerinizin hukuka ve YÖK kriterlerine uygun hazırlanması

  • Eksik belge nedeniyle yaşanabilecek reddin önlenmesi

  • İtiraz veya dava süreçlerinin başlatılması

  • STS gibi sınavlar öncesi stratejik planlama

🎓 Yurt dışında alınan emekle kazanılmış bir diploma, sadece formaliteler yüzünden Türkiye’de geçersiz sayılmamalı. Denklik sürecinizde uzman desteğiyle ilerlemek istiyorsanız bizimle iletişime geçebilirsiniz.