BOŞANMA DAVASI NASIL AÇILIR? TÜRKİYE’DE A’DAN Z’YE BOŞANMA SÜRECİ

BOŞANMA DAVASI NASIL AÇILIR? TÜRKİYE’DE A’DAN Z’YE BOŞANMA SÜRECİ

İçindekiler

1. Giriş

2. Boşanma Davası Nedir?

3. Boşanma Sebepleri: Genel ve Özel Nedenler

4. Hangi Mahkemeye Başvurulur?

5. Boşanma Davası Açma Süreci – Adım Adım

6. Boşanma Dilekçesi Nasıl Hazırlanır?

7. Deliller ve Tanıklar Nasıl Sunulur?

8. Çekişmeli ve Anlaşmalı Boşanma Arasındaki Farklar

9. Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?

10. Nafaka, Velayet, Tazminat ve Mal Paylaşımı

11. Avukatsız Boşanma Mümkün mü?

12. Ücretsiz Avukat ile Boşanma Davası

13. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

14. Örnek Dilekçe ve Vaka Analizi

15. Sonuç ve Öneriler

1. Giriş

Boşanma, iki insanın evlilik birliğini hukuken sona erdirmesi anlamına gelir. Ancak Türkiye’de boşanma süreci oldukça teknik, duygusal ve hukuki birçok aşamadan oluşur. Bu nedenle boşanma sürecine girmeden önce bilinçli adımlar atmak çok önemlidir.

2. Boşanma Davası Nedir?

Boşanma davası, Türk Medeni Kanunu’na (TMK) göre açılan ve evliliğin sona erdirilmesini talep eden hukuk davasıdır. Taraflardan biri veya her ikisi birlikte bu davayı açabilir.

3. Boşanma Sebepleri: Genel ve Özel Nedenler

Genel Sebep (TMK m. 166/1):

• “Evlilik birliği temelinden sarsılmışsa” taraflardan biri boşanma davası açabilir. Bu, şiddetli geçimsizlik olarak da bilinir.

Özel Sebepler (TMK m. 161–165):

• Zina (aldatma)

• Hayata kast, pek kötü muamele

• Suç işleme ve haysiyetsiz yaşam

• Terk (en az 6 ay)

• Akıl hastalığı

4. Hangi Mahkemeye Başvurulur?

• Görevli Mahkeme: Aile Mahkemesi

• Yetkili Mahkeme:

  • Eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi

  • Davadan önce son 6 ay birlikte yaşanılan yer mahkemesi

Örnek: Ankara'da yaşayan bir eş, Ankara Aile Mahkemesi'nde dava açabilir.

5. Boşanma Davası Açma Süreci – Adım Adım

1. Boşanma sebebine karar verin

2. Dava dilekçesini hazırlayın

3. Delil ve tanık listesi oluşturun

4. Yetkili Aile Mahkemesi’ne gidin

5. Harç ve masrafları ödeyerek dosyayı açtırın

6. Mahkemeden dava numaranızı alın

7. Karşı tarafa tebligat gönderilir

8. Ön inceleme ve duruşmalara katılın

9. Karar verilir ve kesinleşir

6. Boşanma Dilekçesi Nasıl Hazırlanır?

Boşanma dilekçesinde bulunması gerekenler:

• Taraf bilgileri

• Evlilik tarihi ve yeri

• Boşanma sebebi (genel/özel)

• Olayların kronolojik anlatımı

• Talepler (nafaka, velayet, mal paylaşımı vs.)

• Deliller ve tanık listesi

• İmza

Dilekçe, HMK'ya (Hukuk Muhakemeleri Kanunu) uygun şekilde yazılmalıdır. Eksik ya da hatalı dilekçeler reddedilebilir.

7. Deliller ve Tanıklar Nasıl Sunulur?

• Deliller: Mesaj kayıtları, hastane raporları, fotoğraflar, kamera kayıtları, sosyal medya içerikleri, ses kayıtları (hukuka uygunsa)

• Tanıklar: Ortak arkadaşlar, komşular, aile bireyleri olabilir

Tanıklar duruşmalarda bizzat dinlenir.

8. Çekişmeli ve Anlaşmalı Boşanma Arasındaki Farklar

ÖzellikAnlaşmalı BoşanmaÇekişmeli BoşanmaSüre1-2 ay6 ay – 3 yılAvukat ZorunluluğuYokTavsiye edilirOrtak çocukVelayet protokol ile belirlenirMahkeme kararı ileNafaka, tazminatTaraflar kararlaştırırMahkeme hükmederDava süreciTek duruşmada biterBirden çok duruşma olur

Anlaşmalı boşanma için en az 1 yıl evli olunmuş olması gerekir.

9. Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?

• Anlaşmalı boşanma: 1 hafta – 2 ay

• Çekişmeli boşanma: 6 ay – 3 yıl

• Uyuşmazlık konusu çoksa (mal paylaşımı, çocuk, şiddet vb.), dava uzar.

10. Nafaka, Velayet, Tazminat ve Mal Paylaşımı

• Nafaka: Yoksulluk, iştirak ve tedbir nafakası olabilir.

• Velayet: Çocuğun üstün yararına göre belirlenir. Anneye verilme olasılığı daha yüksektir.

• Tazminat: Kusurlu eş karşısında mağdur eş maddi/manevi tazminat isteyebilir.

• Mal Paylaşımı: Evlilik süresince edinilen mallar eşit şekilde paylaşılır (edinilmiş mallara katılma rejimi).

11. Avukatsız Boşanma Mümkün mü?

Evet. Anlaşmalı boşanmalar avukatsız da yapılabilir. Ancak çekişmeli boşanmalarda hukuki bilgi, delil sunumu ve savunma gerektirdiği için avukat tutulması önerilir.

12. Ücretsiz Avukat ile Boşanma Davası

Geliri yetersiz olan kişiler, baro adli yardım bürosuna başvurarak ücretsiz avukat talep edebilir. Kadın sığınma evinde kalanlar ve şiddet mağdurları için bu hizmet genellikle önceliklidir.

13. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Boşanma davası açtıktan sonra eşimden ayrı yaşayabilir miyim?
Evet, tedbir kararı aldırarak ayrı yaşam hakkı elde edebilirsiniz.

Eşim boşanmak istemezse ne olur?
Kusur ispatlanırsa tek taraflı boşanma gerçekleşebilir.

Mahkemeye gitmeden boşanabilir miyim?
Hayır. Mutlaka mahkeme kararı gerekir.

Kadın nafaka alır mı?
Eğer boşanma ile yoksulluğa düşecekse, yoksulluk nafakası talep edebilir.

Davayı nerede açmalıyım?
Eşinizin yerleşim yerinde, sizin yerleşim yerinizde ya da son 6 ay birlikte yaşadığınız yerde açabilirsiniz.

14. Örnek Dilekçe ve Vaka Analizi

Örnek Dilekçe (Kısa Versiyon):

ANKARA AİLE MAHKEMESİ’NE

Davacı: Ayşe ........ (T.C. Kimlik No: …)

Davalı: Mehmet ...........

Konu: Evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanma talebimizdir.

Açıklamalar:

1. Taraflar 2015 yılında evlenmiştir.

2. Davalı sık sık fiziksel şiddet uygulamakta, ortak hayat çekilmez hâle gelmiştir.

3. Evlilik birliği fiilen sona ermiştir.

Hukuki Sebepler:

TMK m. 166 ve ilgili diğer mevzuat.

Sonuç ve Talep: Tarafların boşanmasına, müşterek çocuğun velayetinin davacıya verilmesine, nafaka ve tazminat taleplerimizin kabulüne karar verilmesini saygıyla arz ederim.

Davacı Ayşe ........

15. Sonuç ve Öneriler

Boşanma, yalnızca bir evliliğin sona ermesi değil; aynı zamanda ekonomik, psikolojik ve sosyal bir dönüşümdür. Bu süreci en sağlıklı şekilde yönetmek için haklarınızı öğrenmeli, mümkünse bir avukata başvurmalı ve süreci yasal çerçevede yürütmelisiniz. Her boşanma davası benzersizdir ve detaylar önemlidir.