INFLUENCER AVUKATI: Dijital Dünyada İçerik Üreticilerinin Hukuki Korunması ve Temsili
İçindekiler
Giriş
Influencer Kavramı ve Hukuki Niteliği
Türkiye’de Influencer'ların Yasal Statüsü
Sözleşme Hukuku ve Influencer Sözleşmeleri
Fikri Mülkiyet Hakları ve İçerik Üretimi
Reklam Hukuku ve Ticari İletişim Kuralları
Vergilendirme Rejiminde Influencer'lar
Kişisel Verilerin Korunması ve KVKK Uygulamaları
Sosyal Medya Platformlarıyla İlişkiler ve Uyuşmazlıklar
Haksız Rekabet ve İtibarın Korunması
Ceza Hukuku Açısından Influencer Faaliyetleri
Çocuk Influencer'lar ve Velayet Hukuku
Uluslararası Etkileşimler ve Sınır Aşan Yayıncılık
Etik İlkeler ve Mesleki Sorumluluklar
Influencer Avukatının Rolü: Uzmanlık, Sorumluluk ve Stratejiler
Sonuç ve Geleceğe Bakış
1. Giriş
Son yıllarda dijital medya, bireylerin küresel ölçekte içerik üreticisi ve aynı zamanda reklam aracı haline gelmesini mümkün kılmıştır. "Influencer" olarak adlandırılan bu kişiler, markalarla iş birlikleri yaparak ciddi gelirler elde etmekte, takipçilerini etkilemekte ve geniş bir görünürlük alanı kazanmaktadırlar. Ancak bu yeni meslek dalı, klasik hukuk sistemlerinin dışında gelişmiş ve birçok belirsizliği de beraberinde getirmiştir.
"Influencer Avukatı" kavramı bu bağlamda ortaya çıkmakta; hem koruyucu hukuk hizmeti sunan hem de sözleşmesel, vergi, fikri mülkiyet ve ceza hukukuna ilişkin boyutları yöneten uzman bir hukukçu profilini ifade etmektedir.
2. Influencer Kavramı ve Hukuki Niteliği
2.1 Tanım
Influencer; dijital platformlarda yüksek takipçi sayısına sahip, kitleleri etkileyebilen ve genellikle tanıtım ya da içerik üretimi yoluyla ticari faaliyette bulunan kişidir.
2.2 Influencer'ın Mesleki Niteliği
Türk hukukunda henüz "influencer" tanımı özel bir mevzuatta yer almamakla birlikte, serbest meslek erbabı, eser sahibi, hizmet sağlayıcı, hatta bazı durumlarda tacir niteliği kazanabilmektedir. Bu bağlamda faaliyet gösterdikleri alan ve ilişki biçimleri, onların hukuki statüsünü şekillendirir.
3. Türkiye’de Influencer'ların Yasal Statüsü
3.1 Serbest Meslek mi, Tacir mi?
Influencer’lar genellikle şahsi hesapları üzerinden faaliyet gösterdikleri için serbest meslek erbabı sayılabilirler. Ancak sürekli, sistemli ve ticari amaç güderek faaliyet göstermeleri hâlinde tacir olarak değerlendirilmeleri de mümkündür.
3.2 İlgili Mevzuat
Türk Borçlar Kanunu (TBK)
Türk Ticaret Kanunu (TTK)
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK)
KVKK
Gelir Vergisi Kanunu (GVK)
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
Reklam Mevzuatı
4. Sözleşme Hukuku ve Influencer Sözleşmeleri
4.1 Temel Sözleşme Türleri
Influencer-marketing sözleşmeleri
Sponsorluk anlaşmaları
Telif sözleşmeleri
Lisans sözleşmeleri
Gizlilik ve sadakat sözleşmeleri
4.2 Sözleşme Unsurları
İşin tanımı
İçerik takvimi ve teslimat
Ücretlendirme ve ödeme planı
Fikri hakların devri ya da lisansı
Denetim ve raporlama hakları
Cayma, fesih ve mücbir sebep hükümleri
4.3 Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar
Gizli reklam yapılması
Sözleşmeye aykırı içerik üretimi
Marka imajına zarar veren davranışlar
Süreli/süresiz hak devri uyuşmazlıkları
5. Fikri Mülkiyet Hakları ve İçerik Üretimi
5.1 Eser Sahibinin Hakları
Influencer’ların oluşturduğu görsel, işitsel ve yazılı içerikler eser niteliği taşıyabilir. Bu durumda FSEK kapsamında mali ve manevi haklar doğar.
5.2 Lisans ve Devir Sorunları
İçeriğin markaya ait platformlarda kullanımı için basit ya da münhasır lisans verilmesi gerekir. Sınırsız ve belirsiz süreli hak devirleri hukuka aykırı olabilir.
5.3 Ortak Eser ve İşbirliklerinde Hak Paylaşımı
Birden fazla influencer ya da ajansla ortak projelerde içerik üretildiğinde ortak eser niteliği doğar ve gelir paylaşımı bu statüye göre düzenlenmelidir.
6. Reklam Hukuku ve Ticari İletişim Kuralları
6.1 Reklam Kurulu Kararları
Influencer’ların tanıtım yaptığı içeriklerde reklam olduğu açıkça belirtilmelidir. “İş birliği”, “Reklam içerir”, “Sponsorlu içerik” ibarelerinin yer alması zorunludur.
6.2 Gizli Reklam ve Yaptırımlar
Gizli reklam, Reklam Kurulu tarafından para cezası, içerik yayını durdurma ve kamuoyuna açıklama gibi yaptırımlara tabidir.
6.3 Etik Kurallar
Etik olarak doğru yönlendirme, şeffaflık ve kamuya karşı sorumluluk bilinci influencer içeriklerinde aranan temel ilkelerdir.
7. Vergilendirme Rejiminde Influencer'lar
7.1 Vergi Mükellefiyeti
Influencer’lar gelir elde ettikleri anda vergi mükellefi olurlar. Genellikle serbest meslek kazancı veya basit usul ticari kazanç kapsamında değerlendirilirler.
7.2 Dijital Hizmet Vergisi
Türkiye’de faaliyet gösteren yabancı platformlar üzerinden gelir elde eden influencer’lar için dijital hizmet vergisi ve stopaj gibi özel hükümler gündeme gelir.
7.3 Vergi Kaçakçılığı Riski
Faturasız işlem yapmak, gelir beyanında bulunmamak ya da yanlış sınıflandırma vergi kaçakçılığı suçlamalarına yol açabilir.
8. Kişisel Verilerin Korunması ve KVKK Uygulamaları
Influencer’lar, takipçilerine ait verileri kampanyalar ya da çekilişler yoluyla topladıklarında veri sorumlusu haline gelir.
Açık rıza alma
Aydınlatma yükümlülüğü
Veri saklama süresi
Veri güvenliği önlemleri
Bu yükümlülüklere uymamak ciddi idari para cezaları ve hukuki yaptırımları beraberinde getirir.
9. Sosyal Medya Platformlarıyla İlişkiler ve Uyuşmazlıklar
Hesap kapatma ve askıya alma durumları
İçerik kaldırma talepleri
Telif hakkı ihlali şikâyetleri
Platform kurallarına aykırılık
Influencer avukatı, hem içerik sahibinin hem platformun hukukunu okuyarak arabuluculuk ve hak arama süreçlerini yönetmelidir.
10. Haksız Rekabet ve İtibarın Korunması
Marka taklidi içerikler
Yanıltıcı karşılaştırmalar
İtibar zedeleyici açıklamalar
Bu tür davranışlar TTK kapsamında haksız rekabet oluşturur ve tazminat davası açılabilir.
11. Ceza Hukuku Açısından Influencer Faaliyetleri
Nefret söylemi
Kamu düzenine aykırı çağrılar
Çocukların cinsel istismarı görüntüsü barındıran içerikler
Dolandırıcılık (sahte çekilişler)
Bu suçlar nedeniyle hem içerik sahibi hem işbirliği yapan marka ceza hukuku sorumluluğu ile karşılaşabilir.
12. Çocuk Influencer'lar ve Velayet Hukuku
Çocukların influencer olarak çalıştırılması çocuk işçiliği, kişilik hakkı, velayet hakkı ve çocuk istismarı boyutları taşımaktadır. Ailelerin gelir elde etmek için çocuklarını dijital ortama sunması, çocuk koruma hukukunu ilgilendiren ciddi bir konudur.
13. Uluslararası Etkileşimler ve Sınır Aşan Yayıncılık
ABD ve AB’deki influencer düzenlemeleri
Sınır aşan yayınlarda hangi hukuk geçerlidir?
Çifte vergilendirme ve çözüm yolları
Bu başlıkta uluslararası özel hukuk, vergi hukuku ve fikri mülkiyet transferi ele alınır.
14. Etik İlkeler ve Mesleki Sorumluluklar
Aldatıcı reklamcılık
Toplum sağlığına zarar veren içerikler
Kitle psikolojisi üzerindeki etki sorumluluğu
Influencer’lar sadece ticari değil sosyal sorumluluk da taşırlar. Avukatlar, bu çizgiyi belirlemede önemli bir denetleyici rol üstlenir.
15. Influencer Avukatının Rolü: Uzmanlık, Sorumluluk ve Stratejiler
Sözleşme hazırlama ve müzakere
İçerik denetimi ve önleyici hukuk
Kriz anında hızlı müdahale
Vergi planlaması
KVKK uyum süreçleri
Marka yönetimi ve hukuki danışmanlık
Influencer avukatı, klasik avukatın ötesinde, medya hukuku, ticaret hukuku, veri hukuku ve dijital pazarlama bilgisine sahip olmalıdır.
16. Sonuç ve Geleceğe Bakış
Influencer’lar artık dijital dünyanın vazgeçilmez aktörleri. Onları temsil eden avukatlar ise bu yeni dünyanın en önemli hukuk teknisyenleri. Bu kitap, dijital içerik üretiminin hukuki zeminini şekillendirmek, riskleri minimize etmek ve yeni kuşak hukukçular için bir yol haritası sunmak amacıyla hazırlanmıştır.
📘 Yayın Hakkı Bilgisi:
Bu içerik bilalalyar.av.tr için özel olarak hazırlanmıştır. Kaynak gösterilmeden alıntılanamaz !!
Kitap 1: Influencer Kavramı ve Hukuki Niteliği
Bölüm 1: Giriş
Dijital dünya, geleneksel medya anlayışını köklü bir biçimde değiştirmiş; bireylerin kendi medya kanallarını oluşturabildiği bir ekosistem doğmuştur. Bu dünyada, belli bir takipçi kitlesine sahip olan ve bu kitlesi üzerinde etki oluşturan kişilere "influencer" denilmektedir. Ancak bu yeni kimlik, hukuki açıdan henüz tam olarak oturmuş değil ve tanımlanması gereken çok sayıda unsur içermektedir. Bu kitap, influencer kavramını hukuk perspektifinden derinlemesine incelemekte ve bu kimliğin hukuki niteliğini tespit etmeye çalışmaktadır.
Bölüm 2: Influencer Kimdir?
2.1 Sosyolojik ve Medya Temelli Tanımlar
Influencer, kelime anlamıyla "etki sahibi kişi" demektir. Sosyal medya bağlamında, çok sayıda takipçiye sahip, belirli bir konuda uzmanlaşmış ya da kitlelerin dikkatini çekmeyi başarmış kişiler için kullanılır.
2.2 Dijital Pazarlamadaki Rolü
Influencer'lar, pazarlama dünyası için vazgeçilmez hale gelmiştir. Markalar, bu kişiler aracılığıyla doğrudan tüketiciye ulaşabilmekte ve geleneksel reklamlardan daha etkili sonuçlar elde edebilmektedir.
Bölüm 3: Influencer'ların Hukuki Statüsü
3.1 Mevzuatta Yer Almayan Bir Kimlik
Türk hukukunda influencer kavramı henüz kanuni düzenlemelerde doğrudan yer bulmamıştır. Ancak mevcut hukuk normları içerisinde bu kişilerin faaliyeti farklı statülerle değerlendirilebilmektedir.
3.2 Serbest Meslek Erbabı Olarak Influencer
Eğer influencer, bağımsız bir biçimde gelir elde ediyor ve kendi emek, sermaye ve sorumluluğu ile çalışıyorsa, bu durumda serbest meslek erbabı olarak kabul edilebilir.
3.3 Ticari Faaliyet Gösteren Influencer
Düzenli, sistematik ve gelir elde etmeye yönelik faaliyet gösteren influencer'lar, TTK çerçevesinde tacir sıfatı kazanabilir. Bu durumda ticari defter tutma, vergi beyannamesi verme gibi yükümlülükler söz konusu olur.
Bölüm 4: Etkili Unsurlar: Takipçi, Etkileşim, İçerik
4.1 Takipçi Sayısı ve Kalitesi
Hukuki sınıflandırmada sadece takipçi sayısı değil, bu takipçilerin etkileşimi, içerikle ilişkisi ve hedef kitle profili de önemlidir.
4.2 İçerik Üretiminin Profesyonel Niteliği
Influencer için profesyonel kamera, kurgu, grafik tasarım gibi unsurlar kullanılıyorsa, bu kişinin profesyonel anlamda faaliyet gördüğü kabul edilebilir.
Bölüm 5: Ajanslar ve Marka İlişkileri
Influencer'lar, genellikle ajanslar aracılığıyla markalarla iş birliği yaparlar. Bu üçlü ilişkide; ajans, arabulucu ve yönetici; marka, reklamveren; influencer ise içerik üreten hizmet sağlayıcı konumundadır.
Bölüm 6: Hukuki Sorumluluklar ve Sonuçlar
6.1 Türk Borçlar Kanunu İçin Değerlendirme
Sözleşme yapmadan marka tanıtımı yapmak veya aykırı tanıtımlar, TBK'da düzenlenen haksız fiil ve sorumluluk esasları kapsamında değerlendirilebilir.
6.2 İtibar Koruma, Fikri Haklar ve Kışisel Veriler
Influencer'lar, hem kendi itibarlarını korumakla yükümlüdür hem de başka kişilerin eserlerini, kişilik haklarını ve verilerini ihlal etmeden faaliyet göstermelidir.
Bölüm 7: Sonuç
Influencer kimliği, dinamik ve gelişmekte olan bir alandır. Hukukun bu yeni meslek grubunu tanımlayacak şekilde güncellenmesi zorunludur. Ancak mevcut hukuk sistemi içerisinde, influencer'ların faaliyetlerini yorumlamak ve korumak da mümkün hale gelmiştir.
Kitap 2: Türkiye'de Influencer'ların Yasal Statüsü
Bölüm 1: Giriş
Dijital ekonominin gelişmesiyle birlikte "influencer" olarak adlandırılan dijital içerik üreticileri, sosyal medyada etkin aktörler haline gelmiştir. Ancak bu yeni meslek grubunun Türk hukuk sistemindeki yeri hala tartışmalıdır. Bu kitap, influencer'ların yasal statüsünü sistematik bir biçimde inceleyerek hangi hukuki rejimlere tabi olduklarını, hangi mevzuatlar kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini ve uygulamada karşılaşılan sorunları kapsamla ele almaktadır.
Bölüm 2: Hukuki Dayanaklar
2.1 Genel Mevzuat Tarama
Influencer'ların faaliyetlerini doğrudan düzenleyen bir özel kanun henüz mevcut değildir. Ancak aşağıdaki mevzuatlar dolaylı şekilde uygulanabilir:
Türk Borçlar Kanunu (TBK)
Türk Ticaret Kanunu (TTK)
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK)
5651 sayılı Kanun (Internet Ortamında Yapılan Yayınlar)
Gelir Vergisi Kanunu
KVK Kanunu
Reklam Kurulu ve Ticari Reklamlar Mevzuatı
Tüketici Kanunu
2.2 Mesleki Tanım Eksikliği
Meslek olarak influencer'lığın kamu kurumları tarafından tanımlanmamış olması, bu kişilerin hem meslek standartlarından hem de sosyal güvence sistemlerinden yararlanmasını sınırlamaktadır.
Bölüm 3: Serbest Meslek Statüsü
3.1 Serbest Meslek Erbabı Kavramı
Gelir Vergisi Kanunu'na göre, "kendi nam ve hesabına bağımsız olarak yapılan ve sermayeden ziyade kişisel emek ve bilgiye dayanan faaliyetler" serbest meslek sayılır.
3.2 Influencer'ların Bu Statüye Uygunluğu
Influencer'ların kendi adlarına ve hesabına, markalarla yaptıkları anlaşmalar ve ürettikleri içerikler, serbest meslek faaliyeti çerçevesinde değerlendirilebilir.
3.3 Serbest Meslek Makbuzu ve Vergi
Influencer, gelir elde ettiği her işlem için serbest meslek makbuzu düzenlemekle yükümlüdür. Beyan esasına dayanan bu sistemde, gelir ve giderlerini belgelemek zorundadır.
Bölüm 4: Ticari Faaliyet Statüsü
4.1 Tacir Tanımı
TTK m. 12 uyarınca ticari işletme işleten gerçek kişi "tacir" sayılır. Influencer'lar düzenli, sistemli ve gelir elde etmeye yönelik faaliyette bulunuyorsa, bu kapsama girebilir.
4.2 Şirket Kurarak Faaliyet Göstermek
Birçok influencer, özellikle çok sayıda marka iş birliği yürütüyorsa, limited şirket ya da şahıs şirketi kurarak ticari faaliyette bulunur. Bu durumda TTK ve VUK kapsamında sorumlulukları artar.
Bölüm 5: Basit Usulde Vergilendirme Seçeneği
Bazı influencer'lar, Gelir Vergisi Kanunu'ndaki basit usulde vergilendirme şartlarını sağladığı takdirde bu yöntemi tercih edebilir. Ancak sosyal medya üzerinden yurtdışı kaynaklı reklam gelirleri alanlar için bu rejim sınırlı uygulanmaktadır.
Bölüm 6: Sosyal Güvenlik ve Sigortalılık Durumu
Influencer'lar 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre kendi adlarına prim ödeyerek Bağkurlu olabilir. Ancak bu uygulamada yaygın olarak sigortasız çalışma tercih edilmekte, bu da ciddi sorunlara yol açmaktadır.
Bölüm 7: Yargı Kararları ve Uygulama
Türkiye'de influencer faaliyetlerine ilişkin sınırlı sayıda yargı karası bulunmaktadır. Genellikle:
Vergi uyuşmazlıkları
Marka haklarının ihlali
Gizli reklam cezası davaları öne çıkmaktadır.
Bu kararlar, influencer'lığın yasal tanımına dolaylı İşaret etmektedir.
Bölüm 8: Etik ve Denetim Sorunları
Yasal statünün net olmaması, etik ihlallerin denetlenmesini zorlaştırmaktadır. Denetim mekanizmalarının eksikliği, sahte takipçi kullanımı, yanıltıcı reklamlar ve vergi kaçakları gibi sorunları artırmaktadır.
Bölüm 9: Sonuç ve Öneriler
Influencer'lığın yasal statüsüne ilişkin boşluğun giderilmesi için;
Meslek tanımı yapılmalı,
Gelir ve sosyal güvence rejimi netleştirilmeli,
Reklam standartları belirginleştirilmeli,
Denetim ve etik kurullar kurumsallaştırılmalıdır.
Böylece hem influencer'ların hakları korunacak hem de dijital ekonomide şeffaf ve adil bir sistem inşa edilecektir.
Kitap 3: Sözleşme Hukuku ve Influencer Sözleşmeleri
Bölüm 1: Giriş
Influencer'lar ile markalar arasındaki ilişkiler her geçen gün daha karmaşık bir yapıya bürünmekte ve bu ilişkilerin hukuki zemine oturtulması şart hale gelmektedir. Bu kitapta, influencer sözleşmeleri ayrıntılı bir biçimde ele alınarak sözleşme hukuku bağlamında incelenecek, uygulamada karşılaşılan sorunlar ve çözüm yolları analiz edilecektir.
Bölüm 2: Influencer Sözleşmesi Nedir?
2.1 Tanım ve Nitelik
Influencer sözleşmesi, bir işveren ya da marka ile influencer arasında yapılan, belirli bir hizmetin (içerik üretimi, paylaşım, tanıtım vb.) belirli bir bedel karşılığında yerine getirilmesini öngören bir edim sözleşmesidir.
2.2 Hukuki Nitelendirme
Genellikle TBK m. 393 vd. uyarınca "hizmet sözleşmesi" ya da "eser sözleşmesi" olarak değerlendirilir. Ancak özgün bir sözleşme türü olarak karma nitelikte yapılar da ortaya çıkmaktadır.
Bölüm 3: Sözleşmenin Zorunlu Unsurları
3.1 Taraflar
Marka (hizmet alan)
Influencer (hizmet sağlayıcı)
Ajans (aracı kurum) olabilir
3.2 Sözleşme Konusu
Hangi platformda, ne tür içerik üretileceği, içeriğin detayları, yayın takvimi gibi unsurlar belirlenmelidir.
3.3 Süre ve Ücret
Sözleşmenin başlangıç ve bitiş tarihi ile ödeme planı ayrıntılı olarak yazılmalıdır.
3.4 Fikri Mülkiyet Hakları
İçeriğin sahibi kim olacak? Telif hakkı devredilecek mi, lisans mı verilecek?
3.5 Denetim ve Raporlama
Markanın içeriği önceden görme, düzenleme isteme hakkı olacak mı? Performans raporlaması talep edilecek mi?
Bölüm 4: Sözleşmelere Özgü Şartlar
4.1 Sadakat ve Rekabet Yasağı
Influencer belirli bir süre boyunca aynı sektörden başka bir marka ile çalışamayacak şekilde düzenleme yapılabilir.
4.2 Gizlilik Yükümlülüğü
Sözleşme içeriği, kampanya detayları, ödeme bilgilerinin gizli tutulması zorunlu olabilir.
4.3 Cezai Şartlar
Belirlenen iş zamanında yapılmazsa ya da içeriğe aykırı davranılırsa cezai şart uygulanabilir.
Bölüm 5: Uyuşmazlıklar ve Çözüm Yolları
5.1 Sözleşmenin İhlali
Zamanında paylaşım yapılmaması
Kalitesiz veya etik dışı içerik
Telif hakkı ihlali
5.2 Çözüm Mekanizmaları
Tahkim veya arabuluculuk
Yetkili mahkemelerin belirlenmesi
Hükümlerin ifa edilmemesi durumunda uygulanacak yaptırımlar
Bölüm 6: Örnek Influencer Sözleşmesi Taslağı
Kitabın sonunda pratik bir örnek olarak, marka ile influencer arasında yapılacak bir sözleşmenin şu başlıkları içerecek şekilde yazılması önerilir:
Taraf bilgileri
Tanımlar
Hizmet tanımı
Yayın takvimi
Telif ve lisans
Ödeme koşulları
Fesih ve cezai şartlar
Gizlilik
Yetkili mahkeme ve ihtilaf çözümü
Bölüm 7: Sonuç
Influencer sözleşmeleri, dijital ekonominin ve marka iletişiminin en önemli hukuki aracı haline gelmiştir. Hukuka uygun, şeffaf, dengeli ve denetlenebilir sözleşme yapıları hem influencer'ların hem markaların hem de tüketicilerin haklarını koruyacak şekilde tasarlanmalıdır.
Kitap 4: Fikri Mülkiyet Hakları ve İçerik Üretimi
Bölüm 1: Giriş
Influencer'lık faaliyetlerinin temelinde içerik üretimi bulunur. Ancak bu içeriklerin hukuki statüsü, telif hakları, lisanslama ve kullanım izinleri gibi meseleler çoğu zaman belirsizdir. Bu kitapta, dijital içeriklerin fikri mülkiyet hukuku bağlamında nasıl korunacağı, influencer'ların hangi haklara sahip olduğu ve bu hakların ihlali durumunda hangi hukuki yolların izleneceği detaylı olarak ele alınacaktır.
Bölüm 2: Fikri Mülkiyet Hukukunun Temel Kavramları
2.1 Eser Kavramı
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na (FSEK) göre bir çalışmanın "eser" sayılabilmesi için;
Sahibinin hususiyetini taşıması,
Estetik veya teknik bir nitelik içermesi,
İfade edilmiş olması gerekir.
Influencer tarafından oluşturulan videolar, podcastler, görsel tasarımlar ve yazılı metinler bu kapsama girebilir.
2.2 Eser Sahibinin Hakları
Manevi haklar: Ad belirtme, eserde değişiklik yapılmaması gibi
Mali haklar: Çoğaltma, yayma, temsil, umuma iletim vb.
Bölüm 3: Influencer İçeriklerinin Hukuki Statüsü
3.1 Kendi Ürettiği İçerik
Influencer kendi emeğiyle oluşturduğu her tür içeriğin hem manevi hem mali haklarına sahiptir.
3.2 Çalışma Ekibiyle Oluşan İçerik
Kamera ark ası ekip, grafik tasarımcı gibi kişilerin katkısı varsa, ortak eser durumu söz konusu olabilir.
3.3 Ajans veya Marka ile Ortak İçerik
İçeriğin bir marka ya da ajansla birlikte oluşturulması halinde, fikri hakların hangi tarafın kullanacağı mutlaka sözleşme ile belirlenmelidir.
Bölüm 4: Hak Devri ve Lisanslama
4.1 Hak Devri
Telif hakları, yazılı bir sözleşme ile devredilebilir. Ancak süre, konu, yer ve kapsam açısından sınırlandırılmalıdır.
4.2 Basit ve İnhisarî Lisans
Basit lisans: Diğer taraflar da kullanabilir.
İnhisarî (münhasır) lisans: Sadece lisans alan taraf kullanabilir.
4.3 Sosyal Medya Platformlarına Verilen Haklar
YouTube, Instagram gibi platformlar, yüklenen içerikler için "dünya çapında, telifsiz, devredilebilir lisans" talep eder. Bu, eser sahibinin haklarını sınırlandırabilir.
Bölüm 5: Hak İhlalleri ve Hukuki Koruma
5.1 İçeriğin İzinsiz Kullanımı
Sosyal medyada kopyalanan veya izinsiz paylaşılan içerikler
Türk Medeni Kanunu ve FSEK'e göre koruma yolları
5.2 Tazminat Davaları
Manevi zarar için manevi tazminat
Maddi kayıp için mali tazminat
5.3 Ceza Hükümleri
FSEK m.71 ve devamı uyarınca telif hakkı ihlali suçtur; hapis ve para cezası öngörülmüştür.
Bölüm 6: Uyuşmazlık Çözümleri
Telif ihtilaflarında uzman mahkemeler
Arabuluculuk seçenekleri
Sosyal medya platformlarına şikayet prosedürleri
Bölüm 7: Örnek Olaylar ve Uygulamalar
7.1 Mahkeme Kararlarından Örnekler
YouTube videosunun izinsiz kullanılması
Instagram içeriğinin izinsiz yeniden paylaşılması
7.2 Yurt Dışı Hukukunda Örnekler
ABD ve AB telif sistemleri
Dijital Millenium Copyright Act (DMCA)
Bölüm 8: Sonuç ve Öneriler
Influencer'lar, içeriklerinin telif haklarını koruma altına almak ve bu hakların ihlali durumunda hızlı ve etkili hukuki yolları kullanabilmek için;
Eserlerini kayıt altına almalı,
Sözleşmelerinde hak devrine dikkat etmeli,
Çalıntı içeriklere karşı anında müdahale etmelidir.
Kitap 5: Reklam Hukuku ve Ticari İletişim Kuralları
Bölüm 1: Giriş
Influencer'ların en temel faaliyetlerinden biri reklam ve tanıtım içeriği üretmektir. Bu faaliyetler, klasik reklamcılık kurallarından farklı olarak dijital ortamlarda yürütülmekte ve özellikle "gizli reklam" gibi sorunlara yol açmaktadır. Bu kitapta, influencer'ların reklam hukuku kapsamındaki yükümlülükleri, Ticari İletişim Kurallı, Reklam Kurulu kararları ve uluslararası uygulamalar detaylı biçimde incelenecektir.
Bölüm 2: Türkiye'de Reklam Mevzuatı
2.1 Temel Mevzuatlar
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Tebliği
Radyo ve Televizyon Kurumu İlgili Düzenlemeleri
Reklam Kurulu kararları
2.2 Reklam ve Tanıtımda Şeffaflık
Reklam içeriğinin reklam olduğu net biçimde belirtilmelidir. "İş birliği", "Reklam", "Sponsorlu" gibi ibareler mutlaka yer almalıdır.
Bölüm 3: Influencer'lar İçin Reklam Kuralları
3.1 Gizli Reklam Yasağı
Reklam olduğu belirtilmeden yapılan tanıtımlar, gizli reklam olarak kabul edilir ve Reklam Kurulu tarafından yaptırıma tabi tutulur.
3.2 Etik Sınırlar
Yanıltıcı tanıtım yasağı
Gerçeğe aykırı beyanlar
Çocuklara yönelik içeriklerde hassasiyet
3.3 Influencer'ların Hukuki Sorumluluğu
Influencer, reklam içeriğini paylaştığı için ticari iletişimi yapan taraf olarak hukuki sorumluluk taşır. Markayla birlikte müşterek sorumluluk doğar.
Bölüm 4: Reklam Kurulu Kararlarından Örnekler
4.1 Para Cezası Uygulanan Durumlar
"Reklam olduğu belirtilmeden paylaşılan içerikler"
"Takipçi çekmek için yapılan sahte kampanyalar"
4.2 Yaptırımlar
Para cezası
Yayın yasağı
Kamuoyuna duyuru zorluluğu
Bölüm 5: Uluslararası Uygulamalar
5.1 Avrupa Birliği
AB Dijital Hizmetler Yasası (DSA)
AB Reklam Etik Kodları
5.2 Amerika Birleşik Devletleri
FTC (Federal Trade Commission) Kılavuzları
"#Ad", "#Sponsored" kullanım zorunluluğu
5.3 Diğer Ülkelerdeki Örnekler
Kanada Reklam Standartları
Avustralya Influencer Kılavuzları
Bölüm 6: Ticari İletişimde Sınırlar ve Çocuklara Yönelik Reklam
13 yaş altı bireylere yönelik içerikler özel düzenlemelere tabidir.
Oyuncak, gıda ve oyun tanıtımlarında ek kurallar uygulanır.
Çocuk içeriklerinde velinin bilgisi ve rızası aranmalıdır.
Bölüm 7: Yasal Sorumluluk ve Uygulama Stratejileri
Sözleşmelere "reklam etiketi kullanma zorunluluğu" eklenmelidir.
Marka, içerik yayınından önce denetim yapmalıdır.
Influencer, kendi takipçi kitlesine uygun ve yasal sınırlar içinde içerik üretmelidir.
Bölüm 8: Sonuç ve Öneriler
Influencer'ların dijital pazarlamadaki rolü artarken, reklam hukukuna uyum zorunlu hale gelmektedir. Reklam etiketi kullanılması, reklam çıkış zamanlarının netleştirilmesi ve denetimli yayınlar hem influencer'ların hem de markaların ceza almadan faaliyet göstermesini sağlayacaktır.
Kitap 6: Vergilendirme Rejiminde Influencer'lar
Bölüm 1: Giriş
Dijital ekonomiyle birlikte yeni gelir modelleri ortaya çıkmış, influencer'lık bu alanın en dikkat çeken mesleklerinden biri olmuştur. Ancak klasik vergi sistemleri bu yeni faaliyeti kapsamakta gecikmiş, uygulamada ciddi belirsizlikler oluşmuştur. Bu kitapta, influencer'ların vergisel yükümlülükleri, beyan esasları, kazancın türüne göre vergi sınıflandırması ve yurt dışı gelirlerin durumu ayrıntılı şekilde ele alınacaktır.
Bölüm 2: Influencer Gelirlerinin Hukuki Niteliği
2.1 Serbest Meslek Kazancı
Kendi nam ve hesabına çalışan influencer'lar genellikle serbest meslek erbabı sayılır. Bu durumda Gelir Vergisi Kanunu'nun 65. maddesi uyarınca beyana tabidir.
2.2 Ticari Kazanç Olarak Değerlendirme
Sürekli, sistemli ve organizasyon dahilinde yürütülen faaliyetlerde ticari kazancın varlığı kabul edilir ve şirket kurma zorunluluğu doğar.
2.3 Telif Kazancı ve Diğer Gelirler
Bazı durumlarda, içeriklerin telif hakkı kapsamında kullanılması telif kazancı olarak beyan edilebilir; ancak bu durum sınırlı uygulama alanına sahiptir.
Bölüm 3: Beyan ve Belgelendirme Zorunlulukları
3.1 Serbest Meslek Makbuzu
Influencer, her bir hizmet sunumu için serbest meslek makbuzu kesmek zorundadır.
3.2 Vergi Beyannamesi
Yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmesi zorunludur. Beyan dönemleri ve usullerine uyulmaması ciddi idari yaptırımlar doğurur.
3.3 Defter Tutma ve Gider Belgeleme
Vergi dairesine kayıtlı serbest meslek sahipleri, yasal defter tutmak ve harcamalarını belgelemekle yükümlüdür.
Bölüm 4: Şirket Kurarak Faaliyet Gösteren Influencer'lar
4.1 Limited ve Şahıs Şirketleri
Büyük kampanyalar yürüten veya ajansla çalışan influencer'lar çoğu zaman şirket kurarak ticari kazancın tüm gerekliliklerini yerine getirir.
4.2 Fatura ve KDV
Şirket yoluyla gelir elde eden influencer'lar KDV mükellefi olur ve hizmetleri için fatura düzenler.
Bölüm 5: Yurt Dışı Gelirler ve Dijital Platformlar
5.1 YouTube, Instagram, TikTok Gelirleri
Bu platformlardan gelen gelirler yurt dışı kazancı sayılmakta ve Gelir Vergisi'ne tabidir.
5.2 Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları
Bazı ülkelerle Türkiye arasında yapılan anlaşmalar gereği, aynı gelir çifte vergilendirilmez. Beyan esnasında bu anlaşmalara dikkat edilmelidir.
5.3 Banka Yoluyla Gelen Gelirlerin Tespiti
Vergi idaresi, banka hesaplarındaki transferleri denetleyerek beyan dışı gelirleri tespit edebilir.
Bölüm 6: Muafiyetler ve Teşikler
6.1 Genç Girişimci Teşviki
29 yaş altı bireylerin kazancından belli bir tuta ra kadar gelir vergisi alınmaz. Şartların sağlanması halinde influencer'lar da bu kapsama girebilir.
6.2 Dijital Hizmet Vergisi
Türkiye'de faaliyet gösteren yabancı dijital platformlar %7,5 oranında dijital hizmet vergisine tabidir. Influencer bu vergiye doğrudan taraf olmasa da dolaylı etkilenir.
Bölüm 7: Vergi Denetimi ve Ceza Uygulamaları
7.1 Denetim Biçimleri
Sosyal medya taramaları
Banka hesap kontrolü
Maliye'nin YouTube ve Instagram iş birlikleri
7.2 Ceza ve Yaptırımlar
Vergi ziyaı cezası
Usulsüzlük cezaları
Geriye yönelik tarhiyat
Bölüm 8: Örnek Olaylar
Vergi dâiresi tarafından ceza kesilen popüler influencer davaları
Vergi uzlaşma prosedürleri
Bölüm 9: Sonuç ve Öneriler
Influencer'lar için vergi uyumu, sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda mesleki itibar meselesidir. Şirketleşme, düzenli beyan, giderlerin belgelendirilmesi ve uzman mali müşavir desteği ile hem risk azaltılabilir hem de uzun vadeli süreklilik sağlanabilir.
Kitap 6: Vergilendirme Rejiminde Influencer'lar
Bölüm 1: Giriş
Dijital ekonomiyle birlikte yeni gelir modelleri ortaya çıkmış, influencer'lık bu alanın en dikkat çeken mesleklerinden biri olmuştur. Ancak klasik vergi sistemleri bu yeni faaliyeti kapsamakta gecikmiş, uygulamada ciddi belirsizlikler oluşmuştur. Bu kitapta, influencer'ların vergisel yükümlülükleri, beyan esasları, kazancın türüne göre vergi sınıflandırması ve yurt dışı gelirlerin durumu ayrıntılı şekilde ele alınacaktır.
Bölüm 2: Influencer Gelirlerinin Hukuki Niteliği
2.1 Serbest Meslek Kazancı
Kendi nam ve hesabına çalışan influencer'lar genellikle serbest meslek erbabı sayılır. Bu durumda Gelir Vergisi Kanunu'nun 65. maddesi uyarınca beyana tabidir.
2.2 Ticari Kazanç Olarak Değerlendirme
Sürekli, sistemli ve organizasyon dahilinde yürütülen faaliyetlerde ticari kazancın varlığı kabul edilir ve şirket kurma zorunluluğu doğar.
2.3 Telif Kazancı ve Diğer Gelirler
Bazı durumlarda, içeriklerin telif hakkı kapsamında kullanılması telif kazancı olarak beyan edilebilir; ancak bu durum sınırlı uygulama alanına sahiptir.
Bölüm 3: Beyan ve Belgelendirme Zorunlulukları
3.1 Serbest Meslek Makbuzu
Influencer, her bir hizmet sunumu için serbest meslek makbuzu kesmek zorundadır.
3.2 Vergi Beyannamesi
Yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmesi zorunludur. Beyan dönemleri ve usullerine uyulmaması ciddi idari yaptırımlar doğurur.
3.3 Defter Tutma ve Gider Belgeleme
Vergi dairesine kayıtlı serbest meslek sahipleri, yasal defter tutmak ve harcamalarını belgelemekle yükümlüdür.
Bölüm 4: Şirket Kurarak Faaliyet Gösteren Influencer'lar
4.1 Limited ve Şahıs Şirketleri
Büyük kampanyalar yürüten veya ajansla çalışan influencer'lar çoğu zaman şirket kurarak ticari kazancın tüm gerekliliklerini yerine getirir.
4.2 Fatura ve KDV
Şirket yoluyla gelir elde eden influencer'lar KDV mükellefi olur ve hizmetleri için fatura düzenler.
Bölüm 5: Yurt Dışı Gelirler ve Dijital Platformlar
5.1 YouTube, Instagram, TikTok Gelirleri
Bu platformlardan gelen gelirler yurt dışı kazancı sayılmakta ve Gelir Vergisi'ne tabidir.
5.2 Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları
Bazı ülkelerle Türkiye arasında yapılan anlaşmalar gereği, aynı gelir çifte vergilendirilmez. Beyan esnasında bu anlaşmalara dikkat edilmelidir.
5.3 Banka Yoluyla Gelen Gelirlerin Tespiti
Vergi idaresi, banka hesaplarındaki transferleri denetleyerek beyan dışı gelirleri tespit edebilir.
Bölüm 6: Muafiyetler ve Teşikler
6.1 Genç Girişimci Teşviki
29 yaş altı bireylerin kazancından belli bir tuta ra kadar gelir vergisi alınmaz. Şartların sağlanması halinde influencer'lar da bu kapsama girebilir.
6.2 Dijital Hizmet Vergisi
Türkiye'de faaliyet gösteren yabancı dijital platformlar %7,5 oranında dijital hizmet vergisine tabidir. Influencer bu vergiye doğrudan taraf olmasa da dolaylı etkilenir.
Bölüm 7: Vergi Denetimi ve Ceza Uygulamaları
7.1 Denetim Biçimleri
Sosyal medya taramaları
Banka hesap kontrolü
Maliye'nin YouTube ve Instagram iş birlikleri
7.2 Ceza ve Yaptırımlar
Vergi ziyaı cezası
Usulsüzlük cezaları
Geriye yönelik tarhiyat
Bölüm 8: Örnek Olaylar
Vergi dâiresi tarafından ceza kesilen popüler influencer davaları
Vergi uzlaşma prosedürleri
Bölüm 9: Sonuç ve Öneriler
Influencer'lar için vergi uyumu, sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda mesleki itibar meselesidir. Şirketleşme, düzenli beyan, giderlerin belgelendirilmesi ve uzman mali müşavir desteği ile hem risk azaltılabilir hem de uzun vadeli süreklilik sağlanabilir.
Kitap 7: Kişisel Verilerin Korunması ve KVKK Uygulamaları
Bölüm 1: Giriş
Influencer'ların sosyal medya ve dijital platformlarda yürüttüğü faaliyetler, takipçi verileri, çekiliş kampanyaları, e-bülten abonelikleri gibi pek çok kişisel veri işleme unsurunu içermektedir. Bu nedenle 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), influencer faaliyetleri için hayati öneme sahiptir. Bu kitapta, influencer'ların veri sorumlusu olarak taşıdıkları yükümlülükler, uyum süreçleri, yaptırımlar ve uygulama örnekleri detaylı olarak incelenecektir.
Bölüm 2: KVKK Kapsamında Temel Kavramlar
2.1 Kişisel Veri
Gerçek bir kişiye ait olan, kimliği belirli veya belirlenebilir kılan her türlü bilgi kişisel veridir (ad, soyad, IP adresi, e-posta, fotoğraf vb.).
2.2 Veri Sorumlusu ve Veri İşleyen
Veri sorumlusu: Veri işleme amacını ve aracını belirleyen gerçek/tüzel kişi
Veri işleyen: Veri sorumlusunun talimatıyla kişisel veriyi işleyen üçüncü kişiler
Bölüm 3: Influencer'lar Veri Sorumlusu mudur?
3.1 Etkileşimli İçerikler ve Veri Toplama
Influencer, kampanya ve çekilişlerle ad-soyad, telefon, adres gibi verileri topluyorsa veri sorumlusu statüsüne girer.
3.2 KVKK'ya Tabi Olmanın Koşulları
Eğer veriler organize biçimde kayıt altına alınıyor ve sistemli olarak saklanıyorsa, KVKK kapsamına girer.
Bölüm 4: Influencer'lar İçin KVKK Yükümlülükleri
4.1 Aydınlatma Yükümlülüğü
Veri alınırken kişiye verinin kim tarafından hangi amaçla, ne kadar süreyle saklanacağı bildirilmelidir.
4.2 Açık Rıza Alma
Açık rıza, bilgilendirilmiş ve özgür iradeye dayalı olmalıdır. Önceden işaretli kutucuklarla rıza alınamaz.
4.3 Veri Güvenliği Tedbirleri
Veriler yetkisiz erişime, silinmeye, ifşa edilme riskine karşı korunmalı; uygun yazılım ve saklama sistemleri kullanılmalıdır.
Bölüm 5: Özel Nitelikli Kişisel Veriler ve Yasaklar
Sağlık verisi, din, kırık, cinsel hayat, ceza mahkûmiyeti gibi veriler özel nitelikli veri sayılır.
Bu verilerin işlenmesi çok sıkı şartlara bağlıdır ve genellikle yasaktır.,
Bölüm 6: Sosyal Medya Uygulamalarında Veri Toplama Örnekleri
Çekiliş formları
Google Form aracılı anketler
Yorumlarda toplanan kişisel bilgiler
Takip ve yorum şartlı kampanyalar
Bölüm 7: VERBİS Kaydı
7.1 Kimler Kayıt Olmak Zorunda?
Yıllık çalışan sayısı 50'yi aşan ya da yıllık bilançosu 25 milyon TL'den fazla olan influencer'lar VERBİS'e kayıt olmak zorundadır.
7.2 Küçük Ölçekli Influencer'ların Durumu
Her ne kadar VERBİS kaydı zorunlu olmasa da, KVKK'nın diğer tüm hükümleri yine de uygulanmaktadır.
Bölüm 8: Veri İhlalleri ve Cezalar
8.1 KVK Kurumu Tarafından Uygulanan Cezalar
Aydınlatma yükümlülüğüne aykırılık: 50.000 TL'ye kadar
Veri güvenliği ihlali: 1.000.000 TL'ye kadar
8.2 Örnek Kararlar
Çekilişte katılımcı verilerinin ifşa edilmesi
Mail listelerinin açık rıza olmadan reklam için kullanılması
Bölüm 9: Yurt Dışına Veri Aktarımı
Influencer'ların kullandığı Mailchimp, Google Forms, WhatsApp gibi uygulamalar veri yurt dışına aktarım anlamına gelir. Bu durumda açık rıza şartı aranır.
Bölüm 10: Sonuç ve Öneriler
Influencer'lar için KVKK sadece idari bir zorunluluk değil; takipçileriyle olan güven ilişkisinin teminatıdır. Şu adımlar atılmalıdır:
Çekilişlerde KVKK açıklaması yayınlanmalı
Açık rıza metinleri doğru ve sade yazılmalı
Çalışılan yazılımların veri politikaları denetlenmelidir
Kitap 8: Sosyal Medya Platformlarıyla İlişkiler ve Uyuşmazlıklar
Bölüm 1: Giriş
Influencer'ların varlığını sürdürebilmesi, sosyal medya platformlarındaki hesapların varlığına bağlıdır. Ancak bu platformlarla olan ilişkiler tek taraflı kurallarla yürütülmekte, zaman zaman hesap kapatma, içerik silme, gelir kesintisi gibi sorunlarla karşılaşılmaktadır. Bu kitapta, influencer'lar ile sosyal medya platformları arasındaki hukuki ilişkiler, sözleşme yapısı, içerik denetimi ve uyuşmazlık çözüm yolları ayrıntılı olarak incelenecektir.
Bölüm 2: Platform Kullanım Koşulları
2.1 Sözleşmesel Statü
Her sosyal medya platformu (Instagram, YouTube, TikTok vb.) kullanıcılarıyla tek taraflı hazırlanır "kullanıcı sözleşmesi" imzalar. Bu sözleşme platformun lehine şartlar içerir.
2.2 Hizmetin Askıya Alınması
Platform, kural ihlali gerekçesiyle içerik yayınlamayı durdurabilir, hesap dondurabilir veya kalıcı olarak silebilir.
2.3 Gelir Paylaşımı ve Çekim Koşulları
Influencer'lar, YouTube Partner Programı gibi sistemlerde reklam gelirinden pay alır. Bu gelirlerin kesilmesi durumunda hukuki itiraz yolları sınırlıdır.
Bölüm 3: İçerik Denetimi ve Otomatik Sistemler
3.1 Telif Tespit Sistemleri
YouTube Content ID gibi sistemler, telif hakkı iddialarına dayanarak içerik kaldırabilir. Bu işlem çoğu zaman manuel denetim olmadan yapılır.
3.2 Topluluk Kurallarına Aykırılık
Platformlar, topluluk kurallarına aykırı bulunduğu gerekçesiyle içeriği silebilir ya da cezalandırabilir.
3.3 İtiraz Mekanizmaları
Platformlar kullanıcılara itiraz hakkı tanısa da bu süreç genellikle şeffaf değildir ve kararlar keyfi olabilir.
Bölüm 4: Hesap Kapatma ve İhlal Bildirimleri
4.1 Haksız Kapatmalara Karşı Hukuki Koruma
Influencer hesabının kapatılması, gelir kaybı ve itibar zedelenmesi doğurabilir. Bu durumda, eğer kullanıcı sözleşmesinde haksızlık varsa TBK m. 27-28 uygulanabilir.
4.2 Bildirim ve İhtar Sistemi
Başka kullanıcılar tarafından yapılan şikayetler sonucunda da içerikler otomatik olarak kaldırılabilir. Bu durumda haksız şikayet edenler hukuken sorumlu tutulabilir.
Bölüm 5: Yargı Yoluna Başvurma
5.1 Türkiye'de Yargı Yetkisi
Sosyal medya şirketlerinin merkezleri yurt dışında olsa da, Türkiye'deki faaliyetleri nedeniyle Türk mahkemelerinde dava açılabilir.
5.2 Tazminat Davaları
Haksız hesap kapatma veya içerik silme durumunda manevi ve maddi tazminat davası açılabilir. Ancak bu tür davaların ispat yükü influencer'dadır.
5.3 Platformlara Karşı Uluslararası Dava Seçenekleri
ABD, İrlanda gibi merkezlere sahip platformlara karşı uluslararası tazminat davası açmak mümkün olsa da, masraf ve prosedürler zorludur.
Bölüm 6: İtibar İhlalleri ve Siber Zorbalık
6.1 Yorumlar ve İçerik Altı İfadeleri
Takipçi yorumlarında yer alan hakaret, tehdit, iftira gibi suçlar nedeniyle platformdan kaldırma talebi veya kullanıcıya ceza davası açılabilir.
6.2 Dijital Linç ve Karalama Kampanyaları
Koordineli şekilde yapılan siber saldırılar için Cumhuriyet Başsavcılığı'na şikayet ve tazminat yolları mevcuttur.
Bölüm 7: Önleyici Stratejiler ve Sözleşme Yönetimi
Platformlarla yazılı anlaşma (MCN gibi)
Platform politikasını takip ve ihlal uyarı sistemleri
Dijital itibar yönetimi uzmanlarıyla çalışma
Bölüm 8: Sonuç ve Öneriler
Influencer'ların dijital platformlarla ilişkileri, klasik sözleşme hukukunun dışına taşan, çok boyutlu bir alan haline gelmiştir. Hesap ve içeriklerin değeri, bunların korunmasını ve hak arama yollarını ön plana çıkarmaktadır. Proaktif hukuki stratejilerle, kayıpları minimize etmek ve platformlarla olan ilişkileri yasal zemine oturtmak mümkün hale gelecektir.
Kitap 9: Haksız Rekabet ve İtibarın Korunması
Bölüm 1: Giriş
Influencer'lık sektöründe rekabetin artması, haksız uygulamaları da beraberinde getirmiştir. Sahte takipçi, sponsor kandırmaca, rakip karalama ve etik dışı reklam yöntemleri sıkça görülmekte; influencer'ların kişisel itibarlıarı bu ortamda zarar görebilmektedir. Bu kitapta, TTK ve TBK çerçevesinde haksız rekabetin unsurları, hukuki yollar ve dijital ortamda itibarin korunması yöntemleri detaylı biçimde ele alınacaktır.
Bölüm 2: Haksız Rekabetin Tanımı ve Yasal Dayanaklar
2.1 TTK Madde 54-63
Dürüst rekabete aykırı davranışlar
Yanıltıcı reklamlar
Rakiplerin itibarsızlaştırılması
2.2 TBK ve Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu
Telif ihlalleri, karışık yaratacak taklit görsel veya ses kullanımı da haksız rekabet kapsamına girer.
Bölüm 3: Dijital Ortamda Haksız Rekabet Örnekleri
Sahte sponsor gösterimi
Takipçi bot kullanımı ile avantaj sağlama
Rakiplerin içeriklerinin kopyalanması
Google aramalarında manipülatif başlık ve etiket kullanımı
Bölüm 4: İtibarın Hukuki Korunması
4.1 Kişilik Hakkına Saldırılar
Kışisel itibar, anayasal ve medeni haklarla korunur. Dijital ortamda itibarı zedeleyen her türlü söylem, yorum, haber ya da içerik hukuka aykırı olabilir.
4.2 Tazminat Davaları
Manevi tazminat: Onur, şeref, saygının zedelenmesi
Maddi tazminat: Reklam gelirinden mahrum kalma, kampanya iptali vb.
4.3 Erişim Engeli ve İçerik Kaldırma
Sulh ceza mahkemelerine başvurularak içeriğin yayından kaldırılması ve arama motorlarından silinmesi talep edilebilir.
Bölüm 5: Sosyal Medyada Marka İmajını Zedeleme
Marka adıyla açılıp içerik üreten sahte hesaplar
Sponsorluk bağlantısı olmayan içeriklerde marka etiketi kullanılması
Influencer'ların rakip marka için yönlendirici yorumları
Bölüm 6: Rekabet Hukuku Bağlamında Değerlendirme
Influencer ajanslarının sektöre hakim olup fiyat birliği oluşturması, markalar arasında ayrımcılık yapması Rekabet Kurumu tarafından denetlenebilir.
Bölüm 7: Etik Kurallar ve Profesyonel Standartlar
Etik ilkeler yayınlayan sivil toplum kuruluşları
Platformların topluluk standartları
Etik ihlal durumunda sektör içi itibar kaybı
Bölüm 8: Uygulama Örnekleri
Rakibini karalayan influencer'a karşı açılan tazminat davası
Haksız takipçi avantajına karşı platform çıkışları
Telifli içeriği kopyalayanlara ihtar ve dava süreci
Bölüm 9: Sonuç ve Öneriler
Dijital ortamda rekabetin adil ve etik kurallar çerçevesinde yürütülmesi, hem sektörün güvenilirliğini artıracak hem de influencer'ların uzun vadeli itibarını koruyacaktır. Haksız rekabete karşı aktif hukuki mücadele ve dijital itibar stratejileri, modern influencer hukukunun temelidir.
Kitap 10: Ceza Hukuku Açısından Influencer Faaliyetleri
Bölüm 1: Giriş
Influencer'lık faaliyetleri zaman zaman sadece idari ve sözleşmesel boyutlarla sınırlı kalmamakta, ceza hukuku kapsamına girecek fiiller de barındırabilmektedir. Bu kitapta, influencer faaliyetlerinin Türk Ceza Kanunu bağlamında hangi suç tipleriyle ilişkili olabileceği, hangi davranışların cezai yaptırım doğurabileceği ve uygulamada karşılaşılan ceza davaları detaylı olarak ele alınacaktır.
Bölüm 2: Hakaret ve Küfür Suçları
2.1 TCK m.125
Sosyal medya üzerinden yapılan yayınlarda kişilerin şahsiyetine yönelik aşağılayıcı ifadeler ceza hukuku anlamında hakaret suçu kapsamına girer.
2.2 Yorumlara Karşı Ceza Sorumluluğu
Kendi hesabında başkalarının hakaret içeren yorumlarına yer vermek de dolaylı sorumluluk doğurabilir.
Bölüm 3: Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik (TCK m.216)
Toplumsal hassasiyetleri hedef alan, etnik kimlik, din veya siyasi görüş temelinde nefret içeren yayınlar bu suç kapsamındadır.
Bölüm 4: Yalan Haber ve Bilgi Kirliliği
4.1 TCK m.213 - 217
Halkı korku ve panik yaratacak biçimde yanlış bilgi yaymak, kamunun huzurunu bozacak eylemlerde bulunmak cezai sorumluluk doğurabilir.
4.2 Dezenformasyon Suçları
2022 tarihli yeni düzenlemeyle sosyal medyada bilerek yanlış bilgi yaymak ayrı bir suç tipi olarak tanımlanmıştır.
Bölüm 5: Cinsel Suçlar ve Çocuklara Yönelik İçerikler
5.1 TCK m.226
Mütehcen içeriklerin sosyal medya üzerinden yayınlanması, yaş sınırı olmayan platformlarda uygunsuz davranışlar cezai sorumluluk doğurabilir.
5.2 Çocuk İstismarina Yol Açan Paylaşımlar
Çocuk influencer kullanımında velayet sahibi ebeveynlerin suistimali ve çocuğun cinsel obje gibi sunulması durumları özellikle risklidir.
Bölüm 6: Dolandırıcılık Suçları
6.1 TCK m.157-158
Sahte çekilişler, bağış kampanyaları, hayali ürün satışı, sahte kuponlar üzerinden gelir elde etmek nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturur.
6.2 Marka Adını Kullanarak Sahtekarlık
Bir markanın izni olmadan onun adıyla sponsorluk duyurusu yapmak, influencer açısından hem haksız rekabet hem de dolandırıcılık anlamına gelebilir.
Bölüm 7: Fikri Hakların İhlali
7.1 TCK m.71 (FSEK)
Başka birinin eserini izinsiz kullanmak, yaymak veya kopyalamak cezai sorumluluk doğurur.
7.2 Telifli İçeriklerin Monetizasyonu
Başka kişilere ait görsel, müzik veya video kullanarak gelir elde etmek ayrıca cezalandırılabilir.
Bölüm 8: Platform Sözleşmesine Aykırı Davranışlar ve Suç Unsuru
Platformlarla yapılan kullanıcı sözleşmelerine aykırı davranışlar bazen sadece idari ceza değil, ayrıca adli suç unsuru da taşıyabilir.
Bölüm 9: Ceza Soruşturmalarında Influencer Avukatının Rolü
Soruşturma aşamasında ifade desteği
Sosyal medya kayıtlarının delil niteliği taşıması
Uzman bilirkişilerle çalışma
Algı yönetimi ve kriz stratejileri
Bölüm 10: Sonuç ve Öneriler
Influencer'lık faaliyetlerinin ceza hukukuyla keskin bir temas noktaları bulunmaktadır. Bilinçli hareket etmek, etik sınırlara sadık kalmak ve hukuki danışmanlık almak bu alandaki en önemli korunma yollarıdır. Ceza hukukunun ciddiyeti ve geri dönüzü zor olan etkileri gözetilerek, her adım profesyonelce planlanmalıdır.
Kitap 10: Ceza Hukuku Açısından Influencer Faaliyetleri
Bölüm 1: Giriş
Influencer'lık faaliyetleri zaman zaman sadece idari ve sözleşmesel boyutlarla sınırlı kalmamakta, ceza hukuku kapsamına girecek fiiller de barındırabilmektedir. Bu kitapta, influencer faaliyetlerinin Türk Ceza Kanunu bağlamında hangi suç tipleriyle ilişkili olabileceği, hangi davranışların cezai yaptırım doğurabileceği ve uygulamada karşılaşılan ceza davaları detaylı olarak ele alınacaktır.
Bölüm 2: Hakaret ve Küfür Suçları
2.1 TCK m.125
Sosyal medya üzerinden yapılan yayınlarda kişilerin şahsiyetine yönelik aşağılayıcı ifadeler ceza hukuku anlamında hakaret suçu kapsamına girer.
2.2 Yorumlara Karşı Ceza Sorumluluğu
Kendi hesabında başkalarının hakaret içeren yorumlarına yer vermek de dolaylı sorumluluk doğurabilir.
Bölüm 3: Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik (TCK m.216)
Toplumsal hassasiyetleri hedef alan, etnik kimlik, din veya siyasi görüş temelinde nefret içeren yayınlar bu suç kapsamındadır.
Bölüm 4: Yalan Haber ve Bilgi Kirliliği
4.1 TCK m.213 - 217
Halkı korku ve panik yaratacak biçimde yanlış bilgi yaymak, kamunun huzurunu bozacak eylemlerde bulunmak cezai sorumluluk doğurabilir.
4.2 Dezenformasyon Suçları
2022 tarihli yeni düzenlemeyle sosyal medyada bilerek yanlış bilgi yaymak ayrı bir suç tipi olarak tanımlanmıştır.
Bölüm 5: Cinsel Suçlar ve Çocuklara Yönelik İçerikler
5.1 TCK m.226
Mütehcen içeriklerin sosyal medya üzerinden yayınlanması, yaş sınırı olmayan platformlarda uygunsuz davranışlar cezai sorumluluk doğurabilir.
5.2 Çocuk İstismarina Yol Açan Paylaşımlar
Çocuk influencer kullanımında velayet sahibi ebeveynlerin suistimali ve çocuğun cinsel obje gibi sunulması durumları özellikle risklidir.
Bölüm 6: Dolandırıcılık Suçları
6.1 TCK m.157-158
Sahte çekilişler, bağış kampanyaları, hayali ürün satışı, sahte kuponlar üzerinden gelir elde etmek nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturur.
6.2 Marka Adını Kullanarak Sahtekarlık
Bir markanın izni olmadan onun adıyla sponsorluk duyurusu yapmak, influencer açısından hem haksız rekabet hem de dolandırıcılık anlamına gelebilir.
Bölüm 7: Fikri Hakların İhlali
7.1 TCK m.71 (FSEK)
Başka birinin eserini izinsiz kullanmak, yaymak veya kopyalamak cezai sorumluluk doğurur.
7.2 Telifli İçeriklerin Monetizasyonu
Başka kişilere ait görsel, müzik veya video kullanarak gelir elde etmek ayrıca cezalandırılabilir.
Bölüm 8: Platform Sözleşmesine Aykırı Davranışlar ve Suç Unsuru
Platformlarla yapılan kullanıcı sözleşmelerine aykırı davranışlar bazen sadece idari ceza değil, ayrıca adli suç unsuru da taşıyabilir.
Bölüm 9: Ceza Soruşturmalarında Influencer Avukatının Rolü
Soruşturma aşamasında ifade desteği
Sosyal medya kayıtlarının delil niteliği taşıması
Uzman bilirkişilerle çalışma
Algı yönetimi ve kriz stratejileri
Bölüm 10: Sonuç ve Öneriler
Influencer'lık faaliyetlerinin ceza hukukuyla keskin bir temas noktaları bulunmaktadır. Bilinçli hareket etmek, etik sınırlara sadık kalmak ve hukuki danışmanlık almak bu alandaki en önemli korunma yollarıdır. Ceza hukukunun ciddiyeti ve geri dönüzü zor olan etkileri gözetilerek, her adım profesyonelce planlanmalıdır.
Kitap 11: Çocuk Influencer'lar ve Velayet Hukuku
Bölüm 1: Giriş
Dijital içerik üreticiliği artarken, çocukların da sosyal medya platformlarında aktif olarak yer aldığı gözlemlenmektedir. "Çocuk influencer" kavramı, hem medyatik hem de hukuki açıdan tartışmalara neden olmaktadır. Bu kitapta, çocukların dijital alandaki varlığının velayet hukuku, kişilik hakları, çocuk koruma hukuku ve çalışma mevzuatı çerçevesinde nasıl değerlendirilmesi gerektiği detaylı olarak incelenecektir.
Bölüm 2: Çocuk Hakları ve Dijital Kimlik
2.1 Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi
Katılma, korunma ve gelişme hakkı
Mahremiyet ve kişilik hakkının korunması
2.2 Dijital Kimlik ve Mahremiyet
Bir çocuğun görseli, sesi veya bilgileriyle sosyal medya içeriği üretilmesi, kişilik hakkını ilgilendiren hukuki bir mesele haline gelir.
Bölüm 3: Velayet Hakkının Kapsamı
3.1 TMK m. 335-351
Ana-babanın çocuğa karşı hak ve yükümlülüğü
Velayetin çocuğun yararına kullanılması zorunluluğu
3.2 Velayetin Kötüye Kullanılması
Çocuğun dijital platformlarda maddi çıkar için kullanılması, velayet hakkının kötüye kullanılması olarak değerlendirilebilir.
Bölüm 4: Çocuk İşçiliği ve Dijital Çalışma
4.1 Çocuk İşçiliğinin Tanımı (ILO ve ÇSGB)
Ağır, zararlı veya zorlayıcı işlerde çocuk çalıştırılması yasaktır. Sosyal medya faaliyetleri de bu kapsamda değerlendirilebilir.
4.2 Çocukların Oyuncu Olarak Kullanılması
Medeni Kanun ve çalışma hukuku, çocukların sanatsal faaliyetlerde ancak izin ve denetim altında çalışabileceğini öngörür.
Bölüm 5: KVK Kanunu ve Çocuk Verileri
5.1 Özel Nitelikli Veri Olarak Çocuk Bilgileri
Çocukların verileri özellikle korunur; rıza veli tarafından verilse dahi "çocuğun yararı" esas alınmalıdır.
5.2 Dijital Mahremiyet Hakkı
Erginliğe ulaşan birey, çocukken paylaşılmış içeriklerinin silinmesini isteme hakkına sahiptir.
Bölüm 6: Çocuk Koruma Kanunu ve Aile Mahkemeleri
Çocuğun ihmal ve istismardan korunması
Görsel/sesli içeriklerin istismara dönüşmesi durumunda müdahale yetkisi
Sosyal hizmet uzmanlarının denetimi
Bölüm 7: Uygulama Örnekleri
Takipçi kazanmak için çocuğun mahrem hayatını paylaşan ebeveynler
Çocuk üzerinden reklam alan hesapların incelenmesi
Aile mahkemesi kararları ve sosyal inceleme raporları
Bölüm 8: Sonuç ve Öneriler
Çocuk influencer'lar konusunda yasal düzenlemelere duyulan ihtiyaç artmaktadır. Velayetin suistimali, çocuk haklarına aykırı içerik kullanımı ve veri ihlallerine karşı, hukuk çerçevesinde koruyucu, önleyici ve denetleyici bir mekanizma kurulmalıdır.
Kitap 12: Uluslararası Etkileşimler ve Sınır Aşan Yayıncılık
Bölüm 1: Giriş
Influencer faaliyetleri, dijital platformlar sayesinde uluslararası boyut kazanmış; bir içeriğini Türkiye'de üreten influencer, milyonlarca kişiye sınır ötesinden ulaşabilir hale gelmiştir. Bu durum, hem hukuk sistemleri arasında çatışmalara hem de çoklu yargı yetkisine yol açmaktadır. Bu kitapta, influencer'ların uluslararası hukuki statüsü, sınır aşan telif ve vergi problemleri ile uluslararası yargı uygulamaları ayrıntılı olarak incelenecektir.
Bölüm 2: Sınır Aşan Yayıncılık ve Uygulama Alanı
2.1 Dijital Yayınların Uluslararası Erişişi
YouTube, Instagram, TikTok gibi platformların küresel yapısı, her yayını otomatik olarak uluslararası hale getirir.
2.2 Etkili Hukuk Hangisi Olacak?
Bir içeriğin Türkçe olması, yayının Türkiye'de yapılması ya da sunucunun yurt dışında olması hangi hukuk sisteminin uygulanacağını tartışılır hale getirir.
Bölüm 3: Uluslararası Özel Hukuk Boyutu
3.1 Milletlerarası Özel Hukuk Kuralları
5718 sayılı MÖHUK
Yargı yetkisi ve uygulanacak hukuk kuralları
3.2 Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması
Yurt dışında bir influencer'a karşı açılan dava sonucunda verilen kararın Türkiye'de tanınması ve tenfizi prosedüre bağlıdır.
Bölüm 4: Telif Haklarının Sınır Aşan Koruması
4.1 Bern Konvansiyonu
Türkiye dahil 180'den fazla ülkenin taraf olduğu Bern Sözleşmesi, eser sahibine her ülkede koruma sağlar.
4.2 Dijital Telif Takibi
YouTube Content ID gibi sistemlerle, bir eserin dünyanın her yerinde takibi ve çıkar sağlanması mümkün hale gelmiştir.
Bölüm 5: Uluslararası Vergilendirme Sorunları
5.1 Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları
Türkiye'nin taraf olduğu çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları, gelirlerin birden fazla ülkede vergilendirilmesini engellemeyi amaçlar.
5.2 Platform Gelirlerinin Beyanı
Yurt dışından elde edilen YouTube/Instagram gelirlerinin, hangi ülkede beyan edileceği çoğu zaman belirsizlik oluşturur.
5.3 Dijital Hizmet Vergisi
Google, Meta gibi platformlar üzerinden elde edilen gelirler dolaylı vergilere tabidir. Influencer bu yükü bazen fark etmeksizin üstlenebilir.
Bölüm 6: Sınır Aşan Sözleşmeler ve Uyuşmazlıklar
6.1 Uluslararası Sözleşme Hazırlığı
Influencer ile yabancı marka ya da ajans arasındaki sözleşmenin dili, hukuk sistemi, mahkeme yetkisi mutlaka belirlenmelidir.
6.2 Tahkim ve Alternatif Uyuşmazlık Yolları
Uluslararası ticari uyuşmazlıkların çözümü için tahkim, arabuluculuk gibi alternatif yollar etkili ve pratik çözümler sunar.
Bölüm 7: Uygulama Örnekleri
Ulusal mahkeme karşısında savunma yapan yabancı influencer
Google reklam gelirleri nedeniyle ceza alan içerik üreticileri
Uluslararası marka ile yaşanan sponsorluk uyuşmazlıkları
Bölüm 8: Sonuç ve Öneriler
Influencer'lığın global boyutu, hukukçuların sadece yerel mevzuatla değil, uluslararası hukuk sistemleriyle de donanımlı olmasını zorunlu kılmaktadır. Sınır aşan yayıncılık için sözleşme hukuku, telif, vergi ve yargı yetkisi gibi unsurlar birlikte planlanmalıdır.
Kitap 13: Etik İlkeler ve Mesleki Sorumluluklar
Bölüm 1: Giriş
Influencer'lık, sadece gelir elde etmeye dayalı bir meslek değil; aynı zamanda kamusal etkisi olan bir iletişim faaliyetidir. Bu faaliyet, etik ilkelere dayandırılmadığında kamu düzeni, tüketici hakları ve sosyal sorumluluk gibi alanlarda ciddi sorunlar yaratabilir. Bu kitapta influencer'lar için etik ilkeler, sosyal sorumluluk anlayışı, kamuya karşı sorumlulukları ve mesleki denetim ihtiyacı ele alınacaktır.
Bölüm 2: Etik Kavramı ve Uygulama Alanı
2.1 Etik Nedir?
Etik, ahlaki değerlerle uyumlu davranış biçimlerini tanımlar. Influencer'lar için etik, takipçilere, markalara ve topluma karşı sorumluluk bilinciyle hareket etmeyi ifade eder.
2.2 Meslek Etikleriyle Farkı
Etik ilkeler hukuken zorunlu olmayabilir ancak ihlal edilmesi mesleki itibar kaybına ve halk nezdinde güven kaybına yol açar.
Bölüm 3: Temel Etik İlkeler
3.1 Şeffaflık
Sponsorluk ve reklam içeriklerinin açıkça belirtilmesi
İçeriğin ticari amacın gizlenmemesi
3.2 Doğruluk ve Gerçeğe Uygunluk
Yanıltıcı tanıtım yapmamak
Gerçekdışı iddialarda bulunmamak
3.3 Saygı ve Nezaket
Toplum değerlerine, din, dil, irk farklılıklarına duyarlılık
Kışilere yönelik hakaret, alay ve dışlayıcı tutumlardan kaçınmak
3.4 Sorumluluk
Takipçilerin algısını yönlendirme gücünü etik sınırlar dahilinde kullanmak
Çocuklara, hassas gruplara ve kamu sağlığına yönelik hassasiyet
Bölüm 4: Mesleki Sorumluluklar
4.1 Kamusal Etki ve Sosyal Rol
Influencer'lar sosyal normları şekillendirme gücünü haizdir. Bu nedenle kitle psikolojisi üzerindeki etkilerinden sorumludurlar.
4.2 Bilgi Doğrulama Yükümlülüğü
Paylaşılan bilgilerin kaynağını kontrol etmek, yanlış bilgilerden kaçınmak etik bir zorunluluktur.
4.3 Dijital Ayak İzi Bilinci
Her içeriğin uzun vadeli izler bıraktığını fark etmek, ilerideki sorumluluklara hazır olmak mesleki olgunluk gerektirir.
Bölüm 5: Etik Denetim ve Sivil Toplum
5.1 Meslek Birlikleri ve Platform Kuralları
Influencer mesleği için resmi ya da yarı resmi etik kurullar oluşturulması, topluluk standartlarının benimsenmesi önerilmektedir.
5.2 Etik Kurul Önerisi
Reklam Kurulu, Tüketici Dernekleri ve sosyal medya platformlarıyla ortak etik denetim sistemleri geliştirilebilir.
5.3 Şikayet ve Denetim Mekanizmaları
Tüketiciler, izleyiciler ve diğer meslektaşlar tarafından yapılan şikayetlerin bağımsız kurullarca incelenmesi etik uygulamaların yaygınlaşmasını sağlar.
Bölüm 6: Uygulama Örnekleri
Sahte çekiliş yapan influencer'a sosyal medya boykotu
Etik davranışlarıyla öne çıkan influencer'lara takipçi çıkışı
Sponsorluk içeriğine gizli reklam sokanlara Reklam Kurulu yaptırımı
Bölüm 7: Sonuç ve Öneriler
Influencer'lık faaliyetlerinin saygın ve sürekli hale gelebilmesi için etik ilkelerin kılavuz edinilmesi şarttır. Meslek birlikleri, denetim kurulları ve takipçi kamuoyunun birlikte çalışmasıyla dijital alan daha adil, saydam ve sorumlu hale getirilebilir.
Kitap 14: Influencer Avukatının Rolü: Uzmanlık, Sorumluluk ve Stratejiler
Bölüm 1: Giriş
Influencer'lık faaliyetleri zamanla sadece içerik üretme değil, aynı zamanda çok boyutlu bir hukuki altyapı gerektiren bir profesyonellik haline gelmiştir. Bu gelişim, influencer’ların yanında hukuki danışmanlık alacakları uzman avukat profiline olan ihtiyacı doğurmuştur. Bu kitapta, influencer avukatının kim olduğu, ne iş yaptığı, uzmanlık alanları, stratejik sorumlulukları ve uygulamadaki örnekleriyle birlikte tam kapsamlı biçimde incelenmektedir.
Bölüm 2: Influencer Avukatı Kimdir?
2.1 Tanım
Influencer avukatı; dijital içerik üreticilerinin, sosyal medya fenomenlerinin, markalarla iş birliği yapan kişilerin hukukî temsilini üstlenen, sosyal medya, fikrî mülkiyet, vergi, ceza ve sözleşme hukuku gibi birçok disiplini harmanlayan profesyoneldir.
2.2 Temsil Alanı
Bireysel influencer’lar
Ajanslar
Markalar (influencer ile çalışan)
Reklamveren kuruluşlar
Bölüm 3: Uzmanlık Alanları
Sözleşme Hukuku: Ajans, marka, sponsorluk, lisans ve telif sözleşmelerinin hazırlanması
Fikrî Mülkiyet Hukuku: Üretilen içeriklerin telif haklarının korunması ve lisanslaması
Vergi Hukuku: Serbest meslek mi, ticari kazanç mı? Beyanname düzenleme, şirketleşme süreçleri
KVKK: Çekilişler, takipçi verileri, mail listeleri, sosyal medya form verileri
Ceza Hukuku: Hakaret, dolandırıcılık, müstehcenlik, halkı yanıltıcı bilgi yayma, telif ihlalleri
Bölüm 4: Sorumlulukları
Hukuka uygun içerik denetimi
Platformların hizmet şartlarını analiz etme
Ajans sözleşmelerinde menfaat koruma
KVKK uyumu sağlama
Marka çatışmalarında çözüm üretme
Kriz iletişiminde hukuki yol haritası oluşturma
Bölüm 5: Stratejik Danışmanlık
Önleyici hukuki hizmet: Yayınlanmadan önce içeriklerin kontrolü
Hızlı müdahale: Hesap kapatma, itibar saldırısı, telif şikâyetlerinde acil aksiyon
İmaj danışmanlığı: Marka algısının hukuki perspektifle yönetilmesi
Kitlelere karşı sorumluluk: Paylaşılan bilgilerin hukuka uygunluğunun kontrolü
Bölüm 6: Örnek Uygulamalar
Bir markayla yapılan iş birliğinde telif hakkı devri yapılmadan sözleşme feshi sonrası çıkan anlaşmazlık
Takipçi verilerinin hukuka aykırı toplanması sonucu KVKK cezası
Sahte çekiliş sonucu dolandırıcılık davası
Bir influencer’ın başka bir influencer’a yönelik ifadesi nedeniyle açılan hakaret davası
Bölüm 7: Sonuç
Influencer avukatı, yeni nesil medya düzeninin karmaşık yapısını bilen, dijital dünyada içerik üreticisini her yönden koruyabilen bir hukuk aktörüdür. Hukuki altyapısı olmayan bir içerik üretimi uzun vadede büyük krizlere yol açabilir. Bu nedenle hukuki rehberlik, sadece “zor zamanlar için” değil, üretim sürecinin doğal bir parçası olarak görülmelidir.