Dijital Suçlar ve Bilişim Hukuku: Bilişim Avukatının Rolü

Avukat Bilal ALYAR

Dijital Suçlar ve Bilişim Hukuku: Bilişim Avukatının Rolü
Dijital Suçlar ve Bilişim Hukuku: Bilişim Avukatının Rolü

Bilişim Avukatı: Dijital Suçlar, KVKK, İnternet Hukuku ve Online Haklar Rehberi

İçindekiler

  • Bilişim Avukatının Tanımı ve Alanı

  • Bilişim Hukukunun Temel Uygulama Alanları

  • Bilişim Avukatının Uzmanlaştığı Davalar

  • KVKK, Kişisel Veri İhlalleri ve Hukuki Sonuçları

  • Türk Ceza Hukuku’nda Bilişim Suçları

  • Dijital İtibar Yönetimi ve İfade Özgürlüğü Dengesi

  • Erişim Engelleme Süreci ve Hukuki Çerçeve

  • E-Ticaret Hukuku ve Elektronik Sözleşmelerin Korunması

  • Sosyal Medya Hukuku: İhlaller, Müdahaleler, Yaptırımlar

  • Uluslararası Bilişim Uyuşmazlıkları ve Yargı Yetkisi Problemleri

  • Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Bilişim Avukatının Tanımı ve Alanı

Bilişim avukatı, dijital ortamda meydana gelen özel hukuk ve ceza hukuku uyuşmazlıklarına ilişkin çözüm ve savunma hizmeti sunan hukuk profesyonelidir. Faaliyet alanı teknoloji odaklı gelişmelerle birlikte genişlemekte olup, bilişim sistemlerinin kötüye kullanımı, veri güvenliği ihlalleri, sosyal medya kaynaklı ihtilaflar ve elektronik ticaret anlaşmazlıklarını kapsar. Bu avukatlar, aynı zamanda kamu hukuku, özel hukuk ve uluslararası hukuk alanlarının kesişiminde konumlanır.

Bilişim Hukukunun Temel Uygulama Alanları

  • 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) çerçevesindeki veri işleme faaliyetleri,

  • Sosyal medya platformlarında kullanıcıların uğradığı hak ihlalleri,

  • Online dolandırıcılık ve elektronik sahtecilik eylemleri,

  • Telif haklarının dijital ortamlarda korunmasına ilişkin işlemler,

  • Mesafeli satış sözleşmeleri ve online aboneliklerin denetimi,

  • Siber zorbalık, dijital çocuk istismarı ve nefret söylemi gibi içeriklerin tespiti ve cezalandırılması,

  • Elektronik delillerin usule uygun biçimde toplanarak yargı süreçlerine sunulması.

Bilişim Avukatının Uzmanlaştığı Davalar

  • Sosyal medya hesapları üzerinden tehdit, hakaret, iftira ve taciz suçları,

  • Kişisel verilerin rıza dışında toplanması, paylaşılması ve satılması,

  • Banka, e-cüzdan ve kredi kartları yoluyla gerçekleştirilen siber dolandırıcılıklar,

  • Web tabanlı içeriklerde lisanssız görsel, metin ve yazılım kullanımıyla ilgili telif hakları ihlalleri,

  • Bilişim sistemlerine yönelik DDoS, ransomware ve phishing gibi saldırılar.

KVKK, Kişisel Veri İhlalleri ve Hukuki Sonuçları

6698 sayılı Kanun uyarınca, kişisel verilerin işlenmesi faaliyetleri belirli bir hukuki çerçeveye oturtulmuştur. Bu çerçevede:

  • İlgili kişinin açık rızası alınmadan gerçekleştirilen veri işleme faaliyetleri hukuka aykırıdır.

  • Veri ihlali yaşanması durumunda, hem Kurum’a bildirim hem de ilgili kişiye bildirim zorunludur.

  • Kurul kararıyla idari para cezaları uygulanabilir (2025 yılı itibarıyla 1.000.000 TL’ye kadar).

  • İlgili kişiler, maddi ve manevi tazminat talep edebilir.

Bilişim avukatı bu süreçte veri sorumlusuna başvuru, Kişisel Verileri Koruma Kurulu'na şikayet ve mahkemeye dava açma kanallarını yönetir.

Türk Ceza Hukuku’nda Bilişim Suçları

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu kapsamında bilişim suçları:

  • TCK 243: Bilişim sistemine izinsiz erişim,

  • TCK 244: Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme,

  • TCK 245: Banka ve kredi kartlarının izinsiz kullanımı,

  • TCK 135-140: Kişisel verilerin hukuka aykırı şekilde işlenmesi ve yayılması

şeklinde düzenlenmiştir. Bilişim avukatı bu suçlara ilişkin savunma stratejileri geliştirir ve ceza yargılamalarını takip eder.

Dijital İtibar Yönetimi ve İfade Özgürlüğü Dengesi

Bireylerin şeref ve saygınlığı, dijital dünyada anonim hesaplar tarafından sıkça ihlal edilmektedir. Bu ihlaller:

  • Gerçek dışı haberler,

  • Sosyal medya iftiraları,

  • Hedef gösterici yorumlar

şeklinde karşımıza çıkar. Bilişim avukatı:

  • 5651 sayılı Kanun uyarınca içerik çıkarma ve erişim engelleme başvurusu yapar.

  • Unutulma hakkı kapsamında arama motorlarında indekslenmiş bilgilerin silinmesini talep eder.

Erişim Engelleme Süreci ve Hukuki Çerçeve

5651 sayılı Kanun’a göre:

  • Kişilik hakları ihlallerinde Sulh Ceza Hakimliği'ne başvurularak içeriğin yayından kaldırılması ve erişimin engellenmesi talep edilir.

  • Telif hakkı, özel hayatın gizliliği, çocukların cinsel istismarı, müstehcenlik ve kumar gibi içeriklerde doğrudan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından işlem yapılabilir.

  • Erişim engeli kararı, kararın verildiği anda uygulanır ve ilgili hizmet sağlayıcılara derhal iletilir.

E-Ticaret Hukuku ve Elektronik Sözleşmelerin Korunması

  • Cayma hakkının kullandırılmaması,

  • Eksik ya da yanlış ürün gönderimi,

  • İptal edilmeyen dijital abonelikler,

  • Ön bilgilendirme yükümlülüğünün ihlali

tüketici yönünden dava sebebidir. Ayrıca hizmet sağlayıcıların Ticaret Bakanlığı ve KVKK nezdinde yükümlülükleri mevcuttur.

Sosyal Medya Hukuku: İhlaller, Müdahaleler, Yaptırımlar

  • Fake (sahte) hesaplar üzerinden hakaret, iftira ve cinsel içerikli taciz,

  • Hesap ele geçirme ve kimlik hırsızlığı eylemleri,

  • Telif hakkı ihlallerine ilişkin DMCA ve 5846 sayılı Kanun başvuruları

bilişim hukukçularının sıklıkla çalıştığı alanlardır. Süreç; hem platform nezdinde, hem de mahkeme nezdinde yürütülmelidir.

Uluslararası Bilişim Uyuşmazlıkları ve Yargı Yetkisi Problemleri

Meta (Facebook, Instagram), X (Twitter), YouTube, TikTok, Google gibi şirketlerin merkezleri yurtdışında olduğundan:

  • Yargı yetkisi,

  • Uygulanacak hukuk,

  • Tebligat işlemleri

gibi hukuki engellerle karşılaşılır. Bilişim avukatı bu platformlarla iletişimi yürütür, Türkiye'deki şubeleri nezdinde temsil kurar, BTK nezdindeki süreçleri takip eder.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Bilişim suçları doğrudan hapis cezası içerir mi?

Evet. Eyleme ve zararın niteliğine bağlı olarak 1 yıldan 10 yıla kadar hapis ve/veya adli para cezası verilebilir.

KVKK kapsamında kişisel verilerim ihlal edilirse ne yapabilirim?

İlgili kuruma başvurup sonuç alınamazsa KVK Kurulu'na şikayet başvurusu yapabilirsiniz. Dava açarak tazminat da talep edebilirsiniz.

Google'daki haberlerin silinmesini talep edebilir miyim?

Unutulma hakkı kapsamında kişisel verinizin güncelliğini yitirmiş ve haksız yere erişilebilir olması durumunda bu mümkündür.

Sosyal medya hesabım ele geçirildiyse ne yapmalıyım?

BTK'ya bildirim yapabilir, savcılığa suç duyurusunda bulunabilir, platformun destek ekibiyle iletişime geçebilirsiniz.

Bilal Alyar Avukatlık Bürosu olarak, bilişim hukuku, KVKK, siber suçlar ve dijital haklar alanında uzman kadromuzla müvekkillerimize gerek ulusal gerek uluslararası düzeyde kapsamlı hukuki destek sunmaktayız. Daha fazla bilgi ve danışmanlık için bilalalyar.av.tr adresinden bize ulaşabilirsiniz.